22 տարի առաջ սպանված Իոսիֆ Աղաջանովի հայրը՝ Միխայիլ Աղաջանովը ֆեյսբուքյան իր էջում գրառում է կատարել, որտեղ կոչով դիմում է ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանին և ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանին:
Մհեր Ենոքյանը 1996-ին նոյեմբերի 29-ին դատապարտվել է մահապատժի՝ համակուրսեցի Իոսիֆ Աղաջանովին սպանելու համար։ Ըստ դատավճռի՝ հանցագործությունը Ենոքյանը կատարել է ընկերոջ՝ գյուղատնտեսական ինստիտուտի ուսանող Արամ Հարությունյանի հետ, վերջինիս տանը: 2003-ին, երբ մահապատիժը վերացավ Հայաստանում, Մհեր Ենոքյանը դատապարտվեց ցմահ ազատազրկման։
Նշենք, որ ցմահ դատապարտված Մհեր Ենոքյանին վերջերս ներում է շնորհվել, ինչին էլ արձագանքել են Իոսիֆ Աղաջանովի ծնողները:
«Հայաստանի Հանրապետության նախագահ
պարոն՝ Արմեն Սարգսյանին
պատճենը՝ Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ՝
պարոն Նիկոլ Փաշինյանին
Մեծարգո պարոնայք,
Սույն դեպքի ողբերգական հանգամանքները տեղի են ունեցել 22 տարի առաջ և կարծես թե ստացել էին իրենց օրինական ու արդարացի հանգուցալուծումը:
Մինչև վերջին ժամանակներս կարծում էինք, որ որպես անդառնալի կորուստ կրած ծնողներ այլևս անելիք չունենք. պետությունը կատարել է իր օրինական գործառույթը և սառնասիրտ ոճրագործ մարդասպանը ցմահ պատիժ է կրում, իսկ մեզ մնում էր սփոփվել միայն այդ իրողությամբ… բայց… :
Բայց վերջին ժամանակներում այս գործի առանցքի շուրջ տեղի ունեցող իրադարձությունները մեզ հիմք են տալիս ենթադրելու, որ մի խումբ մարդիկ ինչ-որ դրդապատճառներով փորձում են ամենավերջին սառնասիրտ մարդասպանին հանրության աչքերում ներկայացնել որպես մի մարդու, ով կանգնել է ուղղման ճանապարհին, մի մարդու, ով իրավունք ունի և կարող է մտնել հասարակություն, մի մարդու ով ունի ներման իրավունք…
Չէինք դիմի Ձեզ և սույն դիմումով լրացուցիչ անգամ չէինք հագեցնի Ձեր բազմազբաղ առօրյան, եթե որդեկորույս ծնողների «վեցերրորդ» զգայարանով չզգայիք այն իրողությունը, որ Մհեր Ենոքյան հրեշից փորձում են կերտել և Ձեզ ճիշտ տեղում ու ճիշտ ժամանակին ներկայացնել որպես անմեղ գառ, գառ ով իրավունք ունի ազատ ապրելու:
Իսկ եղելությունն այսպիսինն է.
1996թ. հուլիսի 12-ին Երևան քաղաքի բնակիչ Մհեր Ենոքյանը հանցավոր համաձայնության գալով Արամ Հարությունյանի հետ, իր համակուրսեցի որդուս` Իոսիֆ Աղաջանովին սպանելու և դիակի տեղը մեզ հայտնելու համար 20.000 ԱՄՆ դոլար գումար պահանջելու նպատակով, նրան տարել է Արամ Հարությունյանի բնակարան, որտեղ նենգաբար` թիկունքից, բացովի բանալիով /разводной ключ/ բազմաթիվ հարվածներ է հասցրել որդուս գլխին, որից հետո նաև դանակով կրծքավանդակի աջ շրջանին, աջ աչքի ենթակողային շրջանին, կրծքավանդակի աջ կեսի ենթաերակային շրջանին: Այդ ընթացքում Արամ Հարությունյանը բռնել է որդուս ոտքերը, իսկ երբ վերջինս ուշաթափ ընկել է, Մհեր Ենոքյանի պահանջով նա դանակով կտրել է որդուս պարանոցը (շնչափողը, կերակրափողը, գանգուղեղը սնուցող մայր զարկերակային անոթը և այդտեղ տեղակայված նյարդերը):
Ստացված վնասվածքներից որդիս մահացել է, որից հետո հրեշ Մհեր Ենոքյանն ու Արամ Հարությունյանը դիակը դրել են նախապես ձեռք բերված բրեզենտե պայուսակի մեջ, դուրս տարել և թաքցրել հողածածք ճանապարհի եզրին կառուցված բետոնապատ հենապատի հետևի մասում և ծածկել քարերով:
Այս ամենը հիմնավորվել է օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով և փաստվել, որ հրեշավոր հանցանքը կատարվել է շահադիտական նպատակներով ու առանձին դաժանությամբ:
Մեր ընտանիքն ու հարազատները 1996 թվականից մինչ օրս մեծ ողբերգություն ենք ապրում՝ կորցրել ենք մեր 19-ամյա որդուն և անգամ ժամանակն ի զորու չեղավ փոքր ինչ մեղմել մեր ցավն ու կսկիծը:
Ավելի ճիշտ կլինի փաստել, որ ոչ թե կորցրել ենք մեր որդուն, այլ նրան մեզնից խլել է ոճրագործ Թալեաթ Մհեր Ենոքյանը։
Կատարվածի համար Մհեր Ենոքյան հրեշը դատապարտվեց մահապատժի, որը հետագայում ցավոք փոխարինվեց է ցմահ ազատազրկմամբ։ Պատիժը կրելու ընթացքում մարդասպանը երկու անգամ դիմել է փախուստի, իսկ վերջերս տեղեկացա նաև, որ երրորդ փախուստի նախապատրաստության համար էլ չի դատապարտվել, այլ կայացվել է արդարացման ակտ: Հարցն այն չէ, որ երրորդ փախուստը նախաձեռնելու համար նրա մեղքը չի հիմնավորվել, հարցը նրանում է, որ ցմահ ազատազրկման դատապարտված անձը պատիժ կրելու վայրում շարունակում է պարբերաբար հանցանքներ կատարել:
Մհեր Ենոքյանը շախմատային քայլերով առաջ գնացող խորամանկ աղվես է և տարիներ շարունակ մշտապես փորձում է հասարակությանը մոլորեցնել՝ օգտագործելով հնարավոր բոլոր միջոցները, այդ թվում` այսպես կոչված գրանտակեր իրավապաշտպան կառույցներին, բարձր բղավելով, որ ինքն անմեղ է` իրեն ներկայացելով որպես պարկեշտ և օրինավոր քաղաքացի, ում դատապարտել են անարդար։
Մարդասպանին հասարակության աչքերում մարդ ներկայացնելու, այդ փիառը հաջողությամբ կազմակերպելու համար նրա այսպես ասած կողմնակիցները տարիներ շարունակ կազմակերպում են հեռուստահաղորդումներ, սոցիալական ցանցերում քննարկումներ, մարդասպանի իբր գրված գրքի շնորհանդեսներ, գործը վերանայելու բազմաթիվ պահանջներ են ներկայացնում դատարաններ, այս ամենին ներգրավելով գործի փաստաիրավական կողմին անտեղյակ հասարակության մի ստվար խմբի :
Բանը հասել է նրան, որ կազմակերպել են մարդասպանի ուսումը սլավոնական համալսարանում, մարդասպանի իբր գրված հոդվածները տեղադրել են տարբեր լրատվական կայքերում և այլն։ Այս ամբողջ ընթացքում հասարակությանը հրամցվել է մի գաղափար, համաձայն որի Մհեր Ենոքյանը սպանություն չի կատարել և դատապարտվել է դատական սխալի արդյունքում։
Այս ամենի մասին նաև բազմիցս խոսել է մարդասպանը՝ հատուկ շեշտելով անարդար դատարանի, իր դեմ տրված կեղծ ցուցմունքների և իրավապահ համակարգի անարդյունավետության մասին։ Ի պատիվ իրենց, ՀՀ դատական համակարգը և իրավապահ մարմինները երբևէ չեն ենթարկվել հասարակական ճնշմանը, չեն տրվել կեղծ հուզականությանը և գործելով օրենքի շրջանակներում` մշտապես կայացրել են օրինական որոշումներ՝ մերժելով բոլոր բողոքներն ու վերահաստատելով այն իրողությունը, որ Մհեր Ենոքյանը հրեշավոր մարդասպան է և պետք է ցմահ պատիժ կրի, իսկ նրա կողմից պատժի կրման վայրում կատարած հանցանքները վկայում են այն մասին, որ չի կարող խոսք լինել ուղղված լինելու և հասարակությանն ինտեգրվելու հնարավորության ստեղծման մասին:
Ի վերջո մարդասպանը նույնպես համակերպվեց այն մտքի հետ, որ անհնար է, որ նա արդարացվի ոճրագործության համար և սկսեց այս անգամ ներում խնդրել։
Այսինքն, ստացվում է, որ տարիներ շարունակ մարդասպանի կողմնակից ստոր, շահամոլ, անբարոյական և ուղղակի մոլորության մեջ գտնվող մարդիկ պաշտպանել են մարդասպանի` դրանով անընդհատ ցավ պատճառելով մեզ: Ավելին, նրանք ներկայումս էլ շարունակում են մեզ ցավ պատճառել Մհեր Ենոքյան մարդասպանի համար ներում հայցելու իրենց հեռանկարով։
Ինչ փոխվեց Մհեր Ենոքյան հանցագործի մտքերում, երբ հանկարծ մարդասպանը խոստովանեց, որ հրեշավոր սպանությունն ինքն է կատարել և ներում խնդրեց։
Ասեմ ինչ փոխվեց. Մհեր Ենոքյանից ոչ պակաս հրեշ-խորհրդատուները «խորհուրդ» տվեցին այդպես ազատության հասնել, զղջացող ձևանալ, ուղղված ձևանալ, մարդ ձևանալ…
Մեծարգո պարոնայք ՝
Ես այն համոզմունքի կրողն եմ, որ ոչ ոք չի կարող այլ կարծիք ունենալ, քան, որ մեր տղային ու մեզ սպանած մարդասպանին չի կարելի ոչ մի դեպքում ներում շնորհել…
Չի կարելի Մհեր Ենոքյան անունով մարդասպանին ներել և ոչ մի պատճառով. այս մեղավոր աշխարհում ոչ ոք իրավունք չունի ներել իմ որդուն սպանողին, նույնիսկ ես, որպես որդուս ծնող չունեմ այդ իրավունքը նրան ներելու, մենք Աստված չենք ու իրավունք չունենք խառնվել Աստծու գործերին:
Սա այն դեպքը չէ, որ հայեցողական լիազորությամբ հրեշ մարդասպանը կարող է ներում ստանալ, նա գող կամ խաբեբա չէ, նա հարկ չի թաքցրել, նա իմ միակ որդուն ու մեզ է սպանել և արդեն 22 տարի:
Մեր տեղեկությունների համաձայն` հրեշի փիառով ջանասիրաբար զբաղվում է ոմն Զարուհի Մեջլումյանը, ով նաև կասկածելի կապի մեջ է մարդասպանի հետ՝ քողարկելով իր գործողությունները որպես մարդասիրական։
Մեր հավաստի տեղեկությունների համաձայն` Զարուհի Մեջլումյանը եղել է Հետք կայքի լրագրող, որը մշտապես հրապարակում է իբր մարդասպանի հոդվածները, նա դասավանդում է սլավոնական համալսարանում, որը իբրև ավարտել է մարդասպանը և վերջապես Զարուհի Մեջլումյանն իր իսկ հայտարարության համաձայն ներկայումս աշխատում է ՀՀ պետական վերահսկողական ծառայության լրատվության և հասարակության հետ կապերի բաժնի ղեկավար և այս ամենը մեզ բավարար հիմք է տալիս ենթադրելու, որ նա հնարավոր է առնչություն ունենա այն իրողությանը, որ ըստ մեր տեղեկությունների` սկսվել է մարդասպանին ներում շնորհելու գործընթաց:
Մեծարգո պարոնայք՝
Արդարադատության բուն էությունը չխաթարելու, Աստծուն դեմ չգնալու և մեզ` որդեկորույս ծնորղներիս չսպանելու համար խնդրում ենք վստահաբար մերժել հրեշ մարդասպան Մհեր Ենոքյանին ներում շնորհելու խնդրագիրը` համոզված լինելով, որ դրանով կյանքեր կփրկվեն:
Հարգանքով՝
Ծնողներ
Միխայիլ Աղաջանով
Նելլի Ահարոնովա»: