Տեստոստերոնն արական սեռական հորմոն է: Այն նպաստում է արական սեռի զարգացմանը և ձևավորում է արական սեռական հատկանիշները: Տեստոստերոնի ազդեցությամբ է տեղի ունենում սպերմատոզոիդների արտադրությունը, սեռական ցանկության առաջացումը, մազակալումը, մկանային հյուսվածքի զարգացումը և այլն:
Արական սեռի ձևավորմանը տեստոստերոն հորմոնը մասնակցում է սաղմի զարգացման վաղ փուլերից: Տեստոստերոն հորմոնը նպաստում է նույնիսկ ուղեղի «արականացմանը»: Բացի այդ տեստոստերոնի քանակի տատանումները կարող են ազդել ոչ միայն սեռական հատկանիշների վրա: Դրա ավելցուկը երեխայի մոտ կարող է դրդել աուտիզմի զարգացում, իսկ տարեց հասակում ցածր քանակը կարող է Ալցհեյմերի հիվանդության զարգացման նախապայման դառնալ:
Տեստոստերոն հորմոնի մակարդակը գագաթնակետին է հասնում պատանեկության և վաղ հասունության շրջանում: Հորմոնի արտադրության կտրուկ բարձրացում նկատվում է դեռահասության շրջանից սկսած, երբ սկսում են նկատվել սեռական զարգացման առաջին նշաները՝ ձայնի փոփոխություն, մազակալման ավելացում և այլն:
18-30 տարեկանում տեստոստերոն հորմոնի նորմաներն այսպիսին են`
Ընդհանուր տեստոստերոն (նմոլ/լ) | 12 – 33 |
Կենսամատչելի տեստոստերոն (նմոլ/լ) | 3,5 – 12 |
Ազատ տեստոստերոն (պգ/մլ) | 4,5 – 42 |
30 տարեկանից հետո արական սեռական հորմոնի մակարդակը սկսում է նվազել` յուրաքանչյուր տարի մոտ 1%-ով:
mymed.am -ը խորհուրդ է տալիս ներկացվող նշանների դեպքում խորհրդակցել բժշկի հետ:
- Սեռական ցանկության նվազում
Տեստոստերոնը ունի առանցքային դեր լիբիդոյի ձևավորման գործում: Սեռական ցանկության նվազում նկատելիս խոսեք բժշկի հետ:
- Էրեկցիայի առաջացման դժվարություն
Արական հորմոնը նպաստում է էրեկցիայի առաջացմանը և պահպանմանը սեռական հարաբերության ժամանակ: Հատկանշական է, որ էրեկցիայի ապահովման համար միայն տեստոստերոնը բավարար չէ: Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ էրեկտիլ դիսֆունկցիայի նախապայմանները շատ են: Դրանցից են` շաքարային դիաբետը, բարձր զարկերակային ճնշումը, վահանագեղձի հիվանդությունները, ճարպակալումը, սթրեսը, դեպրեսիան: Մեծ ազդեցություն ունեն նաև վնասակար սովորությունները (ծխել, ալկոհոլի չարաշահում, սակավաշարժություն):
- Սերմի քիչ քանակ
Արական սեռական հորմոնի քանակի անկումը հանգեցնում է սերմի քանակական ցուցանիշի վրա: Բացի այդ ազդում է նաև սպերմատոզոիդների շարժունակության վրա:
- Մազածածկույթի նոսրացում
Ցածր տեստոստերոնը հանգեցնում է մարմնի և դեմքի առկա մազածածկույթի նոսրացմանը: Բացառություն է գլխի մազածածկը, որն այս դեպում (եթե առկա է ճաղատություն) խտանում է:
- Քրոնիկական հոգնածություն
Քրոնիկական հոգնածության և էներգիայի անկման պատճառը նույնպես կարող է լինել տեստոստերոնի քանակի նվազումը: Այս դեպքում նկատվում է դյուրհոգնելիություն, քնկոտություն, մոտիվացիայի նվազում:
- Մկանային զանգվածի նվազում
Օրգանիզմում տեստոստերոնը նպաստում է մկանային զանգվածի ավելացմանը: Դրա քանակի պակասումը հանգեցնում է մկանային զանգվածի թուլացման և նվազման:
- Ճարպակալման ավելացում
Արական սեռական հորմոնի պակասը պայմանավորում է նաև նյութափոխանակային խանգարումներ՝ հանգեցնելով ճարպակալման: Տեստոստերոնի և էստրոգենների հավասարակշռության խախտումը կարող է տղամարդկանց մոտ պատճառ դառնալ կրծքագեղձերի մեծացման` գինեկոմաստիայի:
- Ոսկրային հյուսվածքի խտության նվազում
Օստեոպորոզն առավել հաճախ բնորոշ է կանանց, հատկապես դաշտանադադարի շրջանում, երբ էստրոգենների քանակը նվազում է: Տղամարդկանց մոտ ոսկրային հյուսվածքի կազմավորմանը և ամրության պահպանմանը նպաստում է տեստոստերոնը: Հորմոնի պակասը հանգեցնում է ոսկրերի փխրունության:
- Տրամադրության փոփոխություններ
Առավել հաճախ տեստոստերոնի ցածր մակարդակը կարող է հանգեցնել սթրեսներին դիմակայելու դժվարացման, հաճախակի դեպրեսիաների, անուշադրության, աշխատանքի վրա կենտրոնանալու դժվարությունների: